Vaccinatiegraad blijft te laag om uitbraken te voorkomen

In meerdere regio’s in Nederland - waaronder Rotterdam-Rijnmond - worden te weinig kinderen gevaccineerd om hen en anderen tegen deze ziekten te beschermen.

De landelijke vaccinatiegraad bij zuigelingen en kleuters lijkt iets te zijn gedaald. Bij schoolkinderen en jongeren is juist een stijging te zien. Voor bij de HPV-vaccinatie, waarbij jongens zich vaker hebben laten vaccineren dan meisjes. Daarnaast hebben meer zwangeren zich laten vaccineren tegen kinkhoest en griep. 

Toch blijft de vaccinatiegraad op veel plekken onder de norm waardoor de groepsimmuniteit in gevaar komt. Daardoor kunnen infectieziekten zich makkelijker verspreiden en komen uitbraken steeds vaker voor, ook in de regio Rotterdam-Rijnmond. 

Waarom een hoge vaccinatiegraad belangrijk is

Een hoge vaccinatiegraad beschermt niet alleen het kind zelf, maar ook anderen in de omgeving. Als te weinig mensen zijn gevaccineerd, kunnen ziekten zich snel verspreiden. In 2024 waren er bijvoorbeeld veel meldingen van mazelen en kinkhoest, ook in Nederland. Deze ziekten zijn gevaarlijk, vooral voor jonge kinderen. 

Het RIVM ziet dat de vaccinatiegraad vooral daalt bij bepaalde groepen, zoals kinderen van Marokkaanse of Turkse afkomst, kinderen uit grote gezinnen of kinderen die niet naar de kinderopvang gaan. Ook op sommige scholen, zoals islamitische en orthodox-protestantse scholen, is de vaccinatiegraad lager.

Vaccinatiegraad in Rotterdam-Rijnmond: lager dan het landelijk gemiddelde

In de regio Rotterdam-Rijnmond is de vaccinatiegraad lager dan het landelijk gemiddelde. Voor zuigelingen die in 2022 zijn geboren lijkt de regionale vaccinatiegraad gestegen naar 79,8%. Deze kinderen hebben dus alle vaccinaties in de eerste 2 levensjaren gehad. Doordat niet alle vaccinaties bekend zijn bij het RIVM, bijvoorbeeld doordat ouders geen toestemming hebben gegeven om vaccinaties te delen, kunnen de cijfers van de afgelopen jaren onderschat worden. Dit kan tot gevolg hebben dat er dit jaar mogelijk een lichte daling is. Landelijk ligt dit percentage op 85,4%. De gewenste vaccinatiegraad, vastgesteld door de WHO, ligt meestal tussen de 90 en 95%. 
 

De stijging in onze regio is zichtbaar bij meerdere vaccinaties, zoals DKTP (difterie, kinkhoest, tetanus, polio), HPV (humaan papillomavirus) en MenACWY (meningokokken). Toch zijn er ook dalingen, bijvoorbeeld bij de BMR-vaccinatie (bof, mazelen en rodehond) voor zuigelingen en de DKTP-vaccinatie voor kleuters. 

De huidige uitbraken van kinkhoest en mazelen in onze regio laten zien dat de vaccinatiegraad omhoog moet. CJG Rijnmond blijft zich samen met GGD Rotterdam-Rijnmond inzetten om ouders goed te informeren zodat zij een weloverwogen keuze kunnen maken en vaccinaties toegankelijk te maken. Zo lanceerden we vorig jaar de campagne Al generaties lang beschermd en gaan we steeds meer de wijken in om mensen betrouwbare informatie te geven. 

Blijvend geld nodig voor duurzame aanpak

Om meer kinderen te laten vaccineren, is er blijvend geld nodig. Nu zijn er tijdelijke projecten in wijken waar mensen dichtbij huis informatie en vaccinaties krijgen. Dat werkt goed. Maar zonder vaste middelen kunnen we dit niet blijven doen. Met structureel geld kunnen het CJG en de GGD ouders actief blijven informeren, sneller reageren bij uitbraken en zorgen dat meer kinderen beschermd zijn tegen ziekten.

Meer informatie, vragen of twijfels?

Wil je meer weten over het Rijksvaccinatieprogramma, de vaccinaties of infectieziekten waartegen we vaccineren? Dan vind je op deze website alle informatie. Heb je vragen of twijfels? Neem gerust contact met ons op of maak een afspraak voor een gesprek met een jeugdverpleegkundige of jeugdarts.